Question

Belit ne demek? Belitler ne ise yarar?  Ornek olarak: Secim beliti nedir, ne ise yarar?

Answer 1

Benim hep kafamı karıştıran üç kavramdır; belit, aksiyom, postulat..hep aynı anlamda kullandığımız izlenimi verirler bana. 

Belit kelimesini arattığımda karşıma ilk çıkan vikipedi (şu linkte: https://tr.wikipedia.org/wiki/Belit) tanım yaparken bu üç kavramı aynı başlık altında toplayıp diyor ki: "Başka bir önermeye götürülemeyen ve kanıtlanamayan, böyle bir geri götürme ve kanıtı da gerektirmeyip, kendiliğinden açık olan ve böyle olduğu için öteki önermelerin temeli ve ön dayanağı olan temel önermeye belit, aksiyom  ya da postulat denir."

Mantıkta belit terimi, bir şeyi kanıtlamak için kullanılan kanıtlanmayı gerektirmeyecek kadar açık ilke anlamını verir. Kanıtlanmayı gerektirmediği gibi kanıtlanamaz da. Çünkü kanıtlama, daha da açıklamak demektir, buysa daha çok açıklanamaz.

 

Matematiksel belit, mantıksal belitin niceliklere uygulanmasıdır.

örneğin, doğal sayıların tanımını yapmakta kullanılan  peano aksiyomlarının ilk aksiyomunda $1$ in doğal sayı olduğundan bahseder ki $1$'in bir doğal sayı olup olmaması üzerine bir mantık yürütmesi yapmadan kabul ederiz.

Seçim beliti, hiçbiri boş küme olmayan sonsuz tane kümeden belirli bir kural olmadan birer eleman seçmemizi sağlar.

örnek vermem gerekirse de bence pek esprili olan şu cevabı verebilirim: "her sabah çekmeceden çorap alırken aradığım çorabın en az bir çiftini bulmama yardımcı olan aksiyom." :)

Comments

Apaçık ya da kendiliğinden açık olmasına gerek yok belitlerin.

---

Peki hocam neye gore belit, aksiyom ya da postulat olarak isimlendiriliyorlar. Bunlardan herhangi birini herhangisine dediğimde bi anlam eksikliği yada fazlaligi oluşuyor mu? Bunun üzerine bi aciklama bulamadim acikcasi..:/

---

Örneğin seçim beliti pek de apaçık sayılmaz.