Processing math: 54%
Akademisyenler öncülüğünde matematik/fizik/bilgisayar bilimleri soru cevap platformu
2 beğenilme 0 beğenilmeme
849 kez görüntülendi

Vektör uzayları üzerinden gideceğim. V,W iki vektör uzayı ve L:VW bir lineer transformasyon olsun. L'yi örten yapmak kolay W=ImL almak yeterli. Ancak L'yi birebir yapmak o kadar kolay değil. Bunun için V'yi KerL'ye bölmek gerekli. Bu V/KerL bölüm uzayını tanımlarken KerL'nin V deki her ötelemesinden bir temsilci seçmek gerekiyor. Bunu yapabileceğimizi nerden biliyoruz? Seçim aksiyomu mu kullanılıyor?


Soruyu yazarken aklıma gelen ikinci soru: KerL'ye bölmek zorunda mıyız? Bence değiliz. Herhangi bir altuzaya bölebiliriz. O halde şu önerme doğru mu:

U,WV ise, V/U V/W 

Lisans Matematik kategorisinde (691 puan) tarafından  | 849 kez görüntülendi
En son aklına gelen şey doğru olsaydı U={0},W=V alarak her vektöruzayının tek elemanlı olduğunu gösterebilirdin.

O zaman soruyu degistireyim, hangi kosullari saglayan U,W icin V/U V/W olur?

Son sorumla ilgili bir iki bir şey çiziktirdim. Hangi koşullardaki U,WV için (UW) V/UV/W olduğunu araştırıyoruz. F:VV bir lineer transformasyon olsun. İlk varsayımımız F'yi örten yapmak için olacak.  F'yi örten yapmak için görüntü kümesi olan V yerine ImL=V/W alalım. Yeni amacımız birebir yapmak. Bunun için de KerL={vV|F(v)=˜0} = UV olduğunu da varsayalım. Şimdi de V'yi U'ya bölersek şu izomorfizmayı elde ederiz:

                                                  L:V/UV/W

İki varsayım yaptık,

(i)  ImL=W

(ii)  KerL=U

Yaptıklarımızın doğal bir sonucu olarak sağladığı bir sonuç :

Eğer U,WV (UW) için,

                                                L:V/UV/W

lineer transformasyonu bir izomorfizma ise dimU+dimW=dimV olmalı.

Sonuç: V= U \oplus W olmalı.

Varsayımlarım yeterli, ancak gerekli mi bilmiyorum.

Cevabı yazarken aklıma gelen yeni bir soru( matematikçi olmaya başladığımı hissediyorum sanırım):

Hangi W≤U≤V altuzayları için V/U \sim U/W olur?

Güzel bir his dimi?

Burada dikkat etmen gereken bir şey şu: bölüm objeleriyle, alt objeleri birbirine karıştırmamak (Bir de L'ler ile F'leri karıştırmamak). L: V \to V ise, Im L uzayı V'nin bir altuzayı olur. Ama V/W bir bölüm uzayı, alt uzay değil.

Eğer kendimizi gerçekten vektöruzaylarına kısıtlıyorsak işimiz çok kolay aslında. f: V \to W bir lineer fonksiyon olsun. a) Eğer f birebir ve a_1, \ldots, a_n \in V vektörleri doğrusal bağımsız iseler f(a_1), \ldots,f( a_n) \in W vektörleri de doğrusal bağımsızdır. b) Eğer f örten ise ve \beta kümesi V'yi geriyorsa, f(\beta) kümesi de W = Im(f)'yi gerer. Kanıtlarını sana bırakıyorum. Şimdi a şıkkından şunu çıkarabiliriz: Eğer V'den W'ya birebir bir fonksiyon varsa \dim V \leq \dim W olur. V'den W'ya örten bir fonksiyon varsa \dim V \geq \dim W olur. Dolayısıyla, eğer V'den W'ya bir izomorfizma varsa \dim V = \dim W olmalı.

Öte yandan \dim V = \dim W olsun ve \beta_V , \beta_W sırasıyla bu iki uzay için taban oluştursunlar. Boyutlar eşit olduğu için g: \beta_V \to \beta_W olacak şekilde birebir ve örten bir fonksiyon vardır. f: V \to W doğrusal fonksiyonunu taban elemanları üzerinde e \mapsto g(e) olarak tanımlarsan, f bir otomorfizma olur.

Yani lineer cebirde vektöruzaylarını izomorfizma sınıflarına ayırdık. Her kardinal sayı için bir tane vektöruzayı var aslında sadece.

Senin soruna dönecek olursak \dim U = \dim W \iff \dim V/U = \dim V/W \iff V/U \cong V/W sonucunu çıkarabiliriz.

20,333 soru
21,889 cevap
73,624 yorum
3,102,029 kullanıcı